BIAKNA LE UPNA (Religion)

Sizang pupate in ciidam khansau na, vulh le khoai hauna, tanu tapa hong pia thei a vaanglian hong siam thei khat om ci in um uh hi. Tua in a pha bebek a vawt Pathian hi ci in um uh hi. Ahizong tu hun Pathian muan bang up bangin pom thei ngawl hi. Banghangziam cile Pathian a langpan doaite om a, tua doaite in cii hong na sak thei, hong vawt sia thei ci in zongh um ahikom doai zongh na kiita si hi. Pathian ii a pha in a siam tu a thangai za in, a lang khat ah doaite ii vawtsiat tu lau ahikom Pathian a biak tu sangin doaite a biakna tamzaw na vawt hi. Natna satna khat a nei ciang ahizong, mang sia mang kha khat a mat ciang ahizong, thiampite sam in phuisam sak a, thusuak tungtawn in biakpiakna nei uh hi. Ih pu ih pate in doaite sia dui sung, ngam sung, mual tung, lui sung, ngun sung, thing tung, lo sung, inn sung, . . . ci bang munte ah om hi ci in um uh a, a omna mun le a ngau handan, a ngau han hun taw kizui in a kibia doaite min nei sak uh hi. Sizangte ii Ciimnuai Sizang khua ah a teen hun pan kipan Tuiphum Tapidaw thu hong thet kilaklaw sung a kibia doaite ii min a nuai a bang ahi hi.

1. Tual biak
2. Sial doai
3. Ngaupi
4. Ngauku taang
5. Ngauku tuam
6. Ngau tangh (Ngal sung thite)
7. Ngau ngaa
8. Innsia
9. Innmai
10. Innciingh
11. Pangteap
12. Ngamsaangpi
13. Ngamsaang lianzaw
14. Ngamsaang nozaw
15. Ngamza tang
16. Ngamkau
17. Doaipi
18. Doai nungzui (Meitanh)
19. Doaisia
20. Satham
21. Tanhhaak
22. Nukkapi
23. Nukkano
24. Doailak
25. Thingnuai dailak
26. Lotual dailak
27. Zaang dailak
28. Losia
29. Lohuai
30. Tuknawm
31. Lingdo
32. Ai ngaw
33. Eakhuam
34. Uithiang aa
35. Uiin le akno saan
36. Khua amh
37. Khua buak
38. Zaangsial kai
39. Khangthaak
40. Sumkhang
41. Thingpi ngau
42. Zuang ngau
43. Kalzaang doai
44. Ciam doai
45. Ngun doai
46. Thingkol
47. Kaamlaak
48. Siam sangaw
49. Bumlee
50. Salai aa
51. Innmun ngamkhen
52. Samsan chilui
53. Khui aa
54. Keal aa
55. Tuilu

Sizang mite in Pathian om hi ci a heak teei hang, a tung a son sa bangma in doai veu a biakna tamzaw hi. Mun khakhat ah doai hawlkeak in doai a nawkeakna mun zongh om ahi teei hang biakna theampo sia doai taw kisai zaw ahikom doai biate ci in hong kiteptee sak zaw hi.

Sizang mite in mihingte in thaa nei hi ci in um hi. Mihingte ii thaa sia mihingte ii pumpi sungah om a, pumpi sung pan thaa pusuak in a vak le mihingte a ciina in, pumpi le thaa a kikhen thiang le mihingte thi hi ci in um uh hi. Tua ahikom hi bang doai ngilote a dem tu sangin pawlpui in theambawl leang pha zaw tu ci ngaisutna taw doai na bia ci tu ahi hi.

Tua ban ah Sizangte in mihing khat a thi ciang a ngal matte, a sa matte le a lamtakte sila in nei a, vantung ngam ah kengin tumpui hi ci in upna nei uh hi. Lamtak ci ciang mithi vui ni a, mithi thantan natu sa kingote ahi hi. Sizang mite in hi bangin upna nei ahikom ngal mat, sa mat tu na hanciam a, thi ciang zong lamtak tam a nei zo tu kidem bel in nei hi. Mihing khat ngal in a thi le ngal sila, sa in petlum doai in petlum in a thi le sa sila doai sila suak hi ci in um a, tabang in a thite phutuana nei zawkciang suaktakik pheang hi ci in upna nei hi. Phutua ahibale thiphutua ci ciang a thi sia ii a thaa suaktak natu sa manin ahibale ngal that in tua salu (a) ngallu sia aih in ngualzaw poai vawtna nei cina ahi hi. Tua hi a baangkua khat sungah a thi a bo, a om ciang thi phutua zawk natu kihanciam hamtang hi. Hi bangin upna kinei ahikom Sizangte in Pathian biak tu sangin sa aih, ngal aih tu a thupi zaw in na ngaisun hi. Tua hi a, hi hun in Sizangte ii ngeina sia upna, biakna taw kihel in kingamta, kizangh ci tu ahi hi.

Hi Sizangte ii biakna le upna taw kisai doai biakte sungah Thingpi Ngau le Zuang ngau pianna sia tangthu sungah a kithupi ngaisut khat ahikom a cingin kisuak sak hi.

Posted in: Articles ( Siyin ), Tangthu ( Siyin )